Οι δύο top Canon full frame mirrorless με μεγάλες δόσεις Artificial Intelligence δείχνουν το δρόμο….
Mερικά χρόνια μετά το πανηγυρικό λανσάρισμα του συστήματος full frame mirrorless ΕΟS R και της αντίστοιχης πρωτοποριακής μοντούρας με την μεγαλύτερη διάμετρο στην κατηγορία, η γκάμα mirrorless της Canon έμοιαζε ώριμη για το επόμενο βήμα. Από καιρό διέρρεαν ειδήσεις για την επερχόμενη EOS R1, την κορυφή στη γκάμα και η επίσημη παρουσίασή της έμοιαζε σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Εξ άλλου είθισται οι Canon με τον “Άσσο” δηλ. τον αριθμό 1 στην κωδική ονομασία, όπως τα ψηφιακά ρεφλέξ μοντέλα EOS1D, EOS1 D X, ΕΟS 1Ds κλπ. να αντανακλούν το εκάστοτε απόγειο τεχνικών δυνατοτήτων, “βαρέως τύπου” “θωρακισμένης” θα λέγαμε κατασκευής ικανής να αντέξει τις κακουχίες του ρεπορτάζ, των σπορ και αγώνων και κατ’ έθιμο να παρουσιάζονται λίγο πριν τις ανά τετραετία διοργανώσεις Ολυμπιακών Αγώνων.
Γνωρίζατε ότι το breakdance θα είναι από φέτος Ολυμπιακό Σπορ; Μάλιστα, ισχύει ότι έχει ήδη προστεθεί στο αγωνιστικό πρόγραμμα για τους Ολυμπιακούς του Παρισιού. Με δεδομένο τον χαρακτήρα και των δύο μοντέλων που ευνοούν την φωτογραφία κίνησης και δράσης, η επιλογή μιας πολύ ταλαντούχας ομάδας breakdancers αποτέλεσε το ερέθισμα για εξαιρετικές εικόνας και μάλιστα σε απαιτητικό περιβάλλον με φωτορρυθμικά και εφέ. Οι συνθήκες ήταν πολύ απαιτητικές για το φακό και το autofocus αλλά η Canon R5 II με τον σπουδαίο (αν και βαρύ) RF 28-70mm f/2 ανταπεξήλθε με θεαματική επιτυχία (βλέπετε απείραχτο το jpg αρχείο χωρίς καμία διόρθωση Action Priority 1/1000sec f/2 ΙSO 3200).
Εν όψει αυτής της παράδοσης που έχει γίνει κατεστημένη και αναμενόμενη πρακτική, οι παροικούντες την τεχνολογική Ιερουσαλήμ του imaging διέσπειραν συνεχώς φήμες και ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες όχι μόνο για την ύπαρξη αλλά και τις προδιαγραφές της πολυσυζητημένης EOS R1, της απόλυτης Canon στην κατηγορία Full Frame Mirrorless. Όλη αυτή η αβεβαιότητα και μυστικότητα διαλύθηκε με μιας, τουλάχιστον για τους δημοσιογράφους του ειδικού τύπου που προσκλήθηκαν στο press event στο Μόναχο, στις 9 και 10 Ιουλίου.
H πρώτη μέρα της press conference φιλοξενήθηκε στο συνεδριακό χώρο του ξενοδοχείου Marriott City West του Μονάχου, ενώ μοναδικός έλληνας εκπρόσωπος στο event ήταν ο αρχισυντάκτης του ΦΩΤΟγράφου Παναγιώτης Καλδής. Αξίζει να τονίσουμε στο σημείο αυτό τη σημασία της συμμετοχής στην παρουσίαση του action photographer και Canon Ambassador Αλέξανδρου Γρυμάνη που επωμίστηκε τα demos με φωτογραφία κίνησης και δράσης και για τις δύο καινούργιες μηχανές. Ο Αλέξανδρος ήταν ο αποκλειστικός ευρωπαίος ambassador για το κομμάτι photo και μίλησε στους παριστάμενους για την εμπειρία του και τις εντυπώσεις του (που αξιοποιήθηκαν προφανώς και για το development των νέων μοντέλων).
Εκεί, στην συνέντευξη τύπου και την επόμενη μέρα στις live επιδείξεις, είχαμε την μοναδική ευκαιρία να γνωρίσουμε όχι ένα όπως αναμέναμε αλλά δύο top models της γκάμας Canon, την R1 και συνάμα την R5 II. Πραγματικά δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν μια κορυφαία εταιρία του imaging να αναγγείλει ταυτόχρονα τη ναυαρχίδα και τη δεύτερη τη τάξει μηχανή στην ιεραρχία, υποδηλώνοντας με σαφήνεια ότι οι εξελίξεις επιταχύνονται με ενσωμάτωση ολοένα περισσότερων στοιχείων Artificial Intelligence, εν όψει προφανώς του πολύ σκληρού ανταγωνισμού από τα smartphone. Να σημειώσουμε ότι τόσον η R1 όσο και η R5 II απευθύνονται κυρίως στους απαιτητικούς φωτογράφους και βιντεογράφους με αντικείμενο την κίνηση και δράση, το ρεπορτάζ και τους αγώνες δηλ. στον πυρήνα τoυ action photography/video.
Canon R1
Στην ιστορική αναδρομή που προηγήθηκε της επίσημης “αποκάλυψης” της R1, η προσοχή επικεντρώθηκε στην εξέλιξη του Dual Pixel AF το οποίο είχε αρχικά λανσαριστεί με την ρεφλέξ EOS 70D (2013) και στην συνέχεια έφτασε σε επίπεδο Dual Pixel AF II με τα μοντέλα R5 & R6 (2020). Πολύ απλά, στο σύστημα Dual Pixel κάθε εικονοστοιχείο αναλαμβάνει διπλό ρόλο: και καταγραφή εικόνας και phase detect λειτουργικότητα για το autofocus. Το Dual Pixel AF έφτασε σε νέα επίπεδα απόδοσης με την R3 (2021) όταν (σε συνδυασμό με τον αισθητήρα Stacked CMOS) έφτασε να προσφέρει focus tracking στα 30fps. Tώρα στις νεοαφιχθείσες EOS R1 & R5 II η Canon κάνει λόγο για Dual Pixel Intelligent AF – αξιοποιώντας τον συνεπεξεργαστή (ΑΙ)Digic Accelerator που στην πραγματικότητα μοιάζει να είναι ένα ειδικό νευρωνικό chip ειδικών λειτουργιών. Έτσι εφαρμόζει προχωρημένες τεχνικές αναγνώρισης με αποθήκευση στην μνήμη συγκεκριμένων ατόμων για αναγνώριση, προτεραιότητα δράσης και Tracking Evolution δηλ. πιο προχωρημένη αναγνώριση/παρακολούθηση θεμάτων. Το μυστικό όλων αυτών βρίσκεται στο Digic Accelerator chip που μπορεί να αναλύει μαζικά τα δεδομένα για αναγνώριση ματιών, μπάλας, κορμού (χωρίς καν το πρόσωπο) δεύτερα άτομα που παρεμβάλλονται στη δράση κλπ.
H R1 παραμένει στην ανάλυση των 24,2 Megapixel πιστεύοντας ότι πρόκειται για το sweet spot της διακριτικής ικανότητας και του μεγέθους αρχείων που είναι πρόθυμος να διαχειριστεί ένας φωτογράφος ρεπορτάζ, αγώνων, άγριας ζωής και δράσης. Ειδικά για τους αγώνες υπάρχει και το θέμα της άμεσης μετάδοσης που δυσχεραίνεται οπότε προτιμήθηκε η “χρυσή τομή” με τoν σένσορα 24MP (ο οποίος έρχεται με ένα τελείως εξειδικευμένο κατωδιαβατό -low pass- φίλτρο. Kαινοτομίες αποτελούν πράγματα όπως το Cross Type AF, το ηλεκτρονικό κλείστρο, η ριπή 40fps, η λήψη πριν το πάτημα του κουμπιού του κλείστρου (Pre-Continuous), η ταχύτητα συγχρονισμού φλας 1/400sec oριακά υψηλή για ηλεκτρομηχανικό κλείστρο εστιακού επιπέδου, η επαύξηση ανάλυσης in camera με AI (upscale) ως 96MP με τετραπλασιασμό της πρωτογενούς ανάλυσης, το video 6K 60p ή 4Κ 120p ή 2Κ 240p για εκπληκτικό slow motion κλπ. Το video υποστηρίζει δυναμική περιοχή ως 16+ stop με Canon Log2, ProRes καταγραφή σε εξωτερικό recorder Atomos, LUT, τετρακάναλο ήχο 24-bit κλπ. Επίσης η ΕΟS R1 είναι η πρώτη μηχανή με ταυτόχρονη λήψη video και φωτογραφίας (χωρίς frame grab) δηλ. να πατηθεί το κουμπί του κλείστρου ενώ η R1 είναι σε διαδικασία βιντεοσκόπησης. Όπως μας έχουν συνηθίσει οι μηχανές που προορίζονται για εκδηλώσεις της κλίμακας Ολυμπιακών Αγώνων η R1 ενσωματώνει θύρα Ethernet 2,5G Base-T, WiFi 6, FTP, αυτόματη εναλλαγή ανάμεσα σε ενσύρματο ή ασύρματο δίκτυο και σχετικές παραμετροποιήσεις μέσω Customization.
To ηλεκτρονικό προσοφθάλμιο σκόπευτρο είναι το καλύτερο που έχει ποτέ ενσωματωθεί σε Canon με panel 9,44εκ.dot μεγέθυνση 0,9x, τη μεγαλύτερη φωτεινότητα από οποιοδήποτε άλλο Canon mirrorless μοντέλο και ξανασχεδιασμένο από την αρχή Eye Control AF την καινοτομία που τόσο είχε προξενήσει έκπληξη στην R3 αλλά περιέργως ανάγεται στην δεκαετία του 1990 με την πρωτοποριακή για τα δεδομένα της εποχής της φιλμάτη Canon EOS 5.
Canon R5 II
H δεύτερη και κατά την γνώμη του γράφοντος ακόμη πιο σημαντική παρουσίαση ήταν η EOS R5 II, που προχωράει αρκετά βήματα το concept της “απλής” R5. Ο αισθητήρας μένει στην ανάλυση των 45Megapixel αλλά είναι σχεδιασμένος από το μηδέν με αρχιτεκτονική Back Side Illuminated Stacked Dual Pixel CMOS, συνεργαζόμενος αρμονικά με το ίδιο επεξεργαστή Digic Accelerator όπως και στην R1. Mονο που εδώ η ριπή “περιορίζεται” στα 30fps και η προκαταρκτική λήψη (Pre-Continuous) πριν το πάτημα του κουμπιού του κλείστρου, στα 15fps – μάλλον λόγω μικρότερης χωρητικότητας ενδιάμεσης μνήμης (buffer). Ταυτόσημα με την R1 είναι το Eye Control AF, to video 8K 60p Raw και το προηγμένο stabilizer ως 8,5stop (αθροιστικά in camera και στο φακό).
Με το νέο αισθητήρα που υποστηρίζει Dual Pixel AF και με τη stacked αρχιτεκτονική μεταθέτει τη μικροκαλωδίωση πίσω από τις φωτοδιόδους, επιτυγχάνονται βελτιωμένες ταχύτητες διαμεταγωγής δεδομένων και μείωση του φαινομένου rolling shutter (κατά 60% σε σύγκριση με την προγενέστερη R5) όταν αξιοποιείται το ηλεκτρονικό κλείστρο. Με επιλογή custom μπορεί να περνάει ανάμεσα στα 20fps και 30fps σε ριπή και μάλιστα με ελαχιστοποιημένη παραμόρφωση rolling shutter.
Eντυπωσιακό είναι το Upscale και εδώ 4x όπου το αρχείο των 45Megapixel γίνεται 180MP για πραγματικά τεράστιες μεγεθύνσεις. Το ίδιο και το Noise Reduction και τα δύο in camera αξιοποιώντας τεχνικές deep learning.
Για πρώτη φορά σε R5 σειρά ενσωματώνεται ο πρωτοποριακός μηχανισμός Eye Control AF. Λειτουργεί με υπέρυθρα LED που σαρώνουν τον κερατοειδή του ματιού μετρώντας το ανακλώμενο φως και από τη γωνία ανακλάσεως το σύστημα “καταλαβαίνει” που εστιάζει η όραση του χρήστη. Για τις ανάγκες εξέλιξης του Eye Control AF οι τεχνικοί της Canon εφεύραν ένα τεχνητό οφθαλμό που χρησιμοποίησαν για πειραματισμό σε διάφορες συνθήκες. Να σημειωθεί ότι λειτουργεί μόνον στη φωτογραφία και όχι στο video.
Xάρη στους βελτιστοποιημένους αλγόριθμους το stabilizer 5 αξόνων πετυχαίνει την καλύτερη επίδοση όλων των εποχών ως 8,5stop οπτική σταθεροποίηση. Εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε ότι πλέον έχουν μπει σε εφαρμογή τα νέα στάνταρ CIPA που διαχωρίζουν την σταθεροποίηση στο κέντρο της εικόνας από τα άκρα. Έτσι η Canon αναφέρει επίδοση 8,5stop στο κέντρο και 7,5stop στην περιφέρεια του καρέ με συνδυαστική λειτουργία IBIS και lens Image Stabilizer.
Η μεγάλη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία BMW (Bayerische Motoren Werke) έχει έδρα το Μόναχο. Μεταξύ άλλων της ανήκει το BMW Park στον χώρο του οποίου έγιναν οι εκδηλώσεις της δεύτερης μέρας του event. Σε εξωτερικό χώρο είχε γίνει πρόβλεψη και για modeling session με props παλιά και νεώτερα σπορ αυτοκίνητα BMW φυσικά. Όμως ο καιρός είχε άλλη άποψη και μια δυνατή καταιγίδα σάρωσε το setup λίγη ώρα μετά την λήψη που παραθέτουμε. Canon EOS R5 II RF 28-70mm f/2 1/640sec f/2,8 ISO 800
Στην λειτουργία Action Priority υποστηρίζονται τρία δημοφιλή σπορ: ποδόσφαιρο, μπάσκετ και βόλεϋ, αναγνωρίζοντας συνεχώς τη θέση της μπάλας, την θέση πολλαπλών αθλητών, το είδος της κίνησης κλπ.
H R5 II δεν είναι μόνον μια επάξια φωτ. μηχανή υψηλών επιδόσεων αλλά ένα ολόκληρο εργοστάσιο video παραγωγών, φέρνοντας πολλά από τα χαρακτηριστικά της cinema σειράς Cx00. Eκτός από την κορυφαία ανάλυση 8Κ 60p ή 4Κ 120p με ήχο, προσφέρει Pre-Recording, παρακολούθηση κινούμενων θεμάτων με AI, λειτουργία stabilizer στο video, υποστήριξη ProRes, Canon Log2/Log3, HDR movie, έξοδο καθαρού HDMI Raw, codec XF-HEVC/XF AVC-S κλπ.
Η πείρα δείχνει ότι όσο ανεβαίνουν οι αναλύσεις και το Bitrate και όσο αυξάνονται οι χρόνοι βιντεοσκοπήσεων τόσο μεγαλώνουν οι πιθανότητες υπερθέρμανσης των ηλεκτρονικών. Η Canon κάνει δραστική παρέμβαση με την παρουσίαση ειδικού booster grip το οποίο ενσωματώνει ψυκτικό σύστημα με ισχυρό ανεμιστήρα που αυξάνει τον προσδοκώμενο ωφέλιμο χρόνο συνεχούς βιντεοσκόπησης ως 2 ώρες (8Κ 30p σε νορμάλ περιβαλλοντικές θερμοκρασιακές συνθήκες). Όμως δεν είναι μόνον το πρόσθετο σύστημα ψύξης. Εσωτερικά έχει καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια στη σχεδίαση για βέλτιστη απαγωγή θερμικού φορτίου με φύλλο γραφίτη στη θύρα της κάρτας μνήμης και στον αισθητήρα ενώ η ηλεκτρονική πλακέτα της κάρτας είναι ξεχωριστή από την κεντρική πλακέτα.
Ικανοποιώντας τις επιθυμίες της μεγαλύτερης μερίδας χρηστών υπάρχουν δύο slot καρτών μνήμης: ένα CFExpress Type B PCIe x4 και ένα SD XC UHS-II. Για το Video 8K είναι αναγκαίο να χρησιμοποιηθεί CFexpress Type B κάρτα.
Το Pre-Continuous είναι η ορολογία της Canon για το Pre-Capture προκειμένου να καταγράφονται μερικά καρέ ακόμη και πριν πατηθεί το κουμπί.
.jpg)
