Πως η νομοθετική ανεπάρκεια και η κρατική παρέμβαση μέσω του νέου Κανονισμού της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας “εκτελούν εν ψυχρώ” τον ζωντανό και αναπτυσσόμενο κλάδο των drone.
Πονάει κεφάλι κόψει κεφάλι… Αναπτύσσεται μια αγορά; Μην δούμε κάτι να προκόβει. Πάντα θα υπάρξει ένας γραφειοκράτης που θα καταφέρει τα χειρότερα. Από την πλήρη απουσία κρατικής ρύθμισης, περνάμε στο αντίθετο άκρο. O λόγος περί drone. Eιδικότερα περί του Κανονισμού – Γενικού Πλαισίου Πτήσεων Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (Unmanned Aircraft Systems-UAS) που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ τ.Β 3152/30-9-2016) και τίθεται σε ισχύ από 1η Ιαν. 2017.
Στο ίδιο τσουβάλι drone κάθε μεγέθους
Με πολύ απλά λόγια, οι σοφοί της ΥΠΑ “καθάρισαν” βάζοντας στο ίδιο τσουβάλι τα drone – παιxνίδια των 200 ευρώ,τις “ιπτάμενες φωτ. μηχανές” των 1000 ευρώ και οποιαδήποτε μεγάλου μεγέθους μη επανδρωμένη πτητική συσκευή. Δηλαδή στην νομοθετική πρόβλεψη α λα ελληνικά θα χώραγε και ένα στρατιωτικών προδιαγραφών drone, αρκεί να εκτελούσε πολιτική αποστολή (μη νομίζετε ότι δεν υπάρχουν τέτοιες πτητικές συσκευές, απλά στοιχίζουν εξαψήφια νούμερα σε δολ.). Χονδρικά, όλα τα drone πρέπει να πάρουν αριθμό νηολογίου δηλ. όχι μόνο να καταχωρηθούν αλλά να έχουν και ειδική πινακίδα επάνω τους που να αναγράφει το νούμερο που θα τους δώσει η ΥΠΑ (να δούμε πως θα χωράει σε ένα Parrot Bebop πάχους 3εκ.).
Για επαγγελματική χρήση υποχρεωτική ασφάλιση
Eπίσης όλα τα drone πρέπει να ασφαλιστούν για αστική ευθύνη με ύψος κινδύνου ως 1.000.000 ευρώ (όσο ένα ΙΧΕ αυτοκίνητο) εφόσον χρησιμοποιούνται για εμπορική χρήση. Δηλαδή αν έχω ένα μικρούλι Υuneec Breeze κόστους 500 ευρώ και τύχει να τραβήξω μία φωτογραφία από την οποία ίσως εισπράξω 5 δολ. κάποια στιγμή από το Shutterstock, πρέπει να ασφαλιστώ. Ταυτόχρονα, το ίδιο drone θεωρείται ασφαλές αν εκτελεί μη εμπορική φωτογράφηση. Είναι σαν να λένε ότι στο δρόμο θα ασφαλίζονται μόνον τα επαγγελματικά οχήματα και όχι τα ΙΧΕ, ή ότι οι ερασιτέχνες χρήστες drone είναι ακίνδυνοι και οι επαγγελματίες επικίνδυνοι…
Πρέπει να υποβάλλεται …σχέδιο πτήσης για κάθε περίπτωση που το drone απομακρύνεται πάνω από 50 μέτρα από τον χειριστή
Άλλο παράλογο είναι η υποχρέωση οποιουδήποτε εκτελεί πτήση σε απόσταση (μεταξύ χειριστή και drone) μεγαλύτερη των 50μέτρων να υποβάλει ηλεκτρονικά …σχέδιο πτήσης στην ΥΠΑ. Πιθανολογώ ότι κάποιος γραφειοκράτης διάβασε τι ισχύει για τα τεράστια drone (υπάρχουν κάποια που κάνουν μέχρι αεροψεκασμούς σε γεωργικές καλλιέργειες) και είπε, “Δεν το εφαρμόζουμε για όλους να τελειώνουμε να πάμε σπίτια μας;”
Βάσει λοιπόν του νέου νομικού πλαισίου ο χειριστής, αν το drone του βρεθεί 1 μέτρο μακρύτερα από τό όριο των 50m, οφείλει να συμπληρώνει τα στοιχεία διαδρομής μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής για Σχέδια Πτήσης στον ιστότοπο της ΥΠΑ. Κι τι θα γίνεται αν ο χρήστης είναι στη μέση του πουθενά σε κάποια βουνοκορφή; Ή αν βρεθεί σε οποιοδήποτε σημείο και δεν έχει επιτόπου 3G σήμα για να επικοινωνεί με ΥΠΑ; Ας προχωρήσουμε στο άλλο σενάριο. Τι θα κάνει αν ολοκληρώνει την πρώτη πτήση με το drone και πάει 200 μέτρα παρακάτω; Θα χρειαστεί νέο σχέδιο πτήσης. Κι αν κάνει διαδοχικές πτήσεις διάρκειας των 5 λεπτών η μία (υπενθυμίζουμε ότι η μέγιστη αυτονομία των συνηθισμένων drone είναι 20min.) Τι θα ισχύει; Θα θεωρούνται ξεχωριστές και θα επιβάλλεται να υποβληθούν κι άλλα σχέδια από την αρχή; Δηλαδή καψόνι – αεροπορικού τύπου… Αυτά προκύπτουν όταν οι συντάκτες του Κανονισμού κάνουν copy paste από τις διατάξεις για τα αεροπλάνα.
Απαγόρευση πτήσης πάνω από “συγκεντρώσεις ανθρώπων” χωρίς να ορίζεται αριθμητικά η έννοια της συγκέντρωσης
Ενώ ο κανονισμός έχει κάποια θετικά στοιχεία και όντως πρέπει να υπάρξει ρύθμιση, να επικρατεί η τάξη και να μην μπορεί ο καθένας άσχετος και ανεκπαίδευτος να σηκώνει ένα μεγαλούτσικο drone πάνω από τα κεφάλια μας, εν τούτοις είναι φανερά πρόχειρος. Για παράδειγμα απαγορεύει τις πτήσεις πάνω από συγκεντρώσεις ανθρώπων αλλά δεν ορίζει τη συγκέντρωση με την περιοριστική έννοια που θα όφειλε ως νομικό κείμενο. Εννοεί πολιτικές συγκεντρώσεις, παρέες, μερικούς ανθρώπους στην παραλία; Από πόσα άτομα και πάνω σημασιοδοτείται η αόριστη νομική έννοια “συγκέντρωση” κατά τον εν λόγω κανονισμό; Άγνωστο. Επίσης ορίζει ότι για οποιαδήποτε επαγγελματική εκμετάλλευση απαιτείται άδεια. Κι αν κάποιος σηκώνει σε χαμηλό ύψος ένα drone πάνω από ιδιωτικές ιδιοκτησίες π.χ. φωτογραφίζει ξενοδοχεία και βίλες; Γιατί να θέλει άδεια της ΥΠΑ; Αλλο αδύναμο στοιχείο του Κανονισμού: Δεν επιλύει το βασικό πρόβλημα κατά πόσον προβλέπεται ένας φυσικός “ιδιόκτητος εναέριος” χώρος εύλογου ύψους από το έδαφος που αντιστοιχεί στις επίγειες ιδιοκτησίες μέσα στον οποίο απαγορεύεται η υπέρπτηση από τρίτους (και αντιθέτως, επιτρέπεται η υπέρπτηση από τον ιδιοκτήτη της επίγειας έκτασης).
Εκτός των γνωστών και εύλογων “ευαίσθητων” σημείων όπως αεροδρόμια, στρατιωτικές εγκαταστάσεις κλπ. ο Κανονισμός απαγορεύει την πτήση άνω ή πλησίον Σχολείων, Νοσοκομείων, Ιδρυμάτων (?) εγκαταστάσεων κοινής ωφελείας, περιοχών περιβαλλοντικής προστασίας κλπ. Πώς ορίζει λοιπόν την έννοια του πλησίον; Στα πόσα μέτρα; Ποιές είναι οι περιοχές περιβαλλοντικής προστασίας αν δεν κατονομάζονται ρητά; Στην νομοθεσία δεν χωρούν αοριστίες..
Tα ίδια πρόστιμα ως 250.000 ευρώ (καλά διαβάσατε….) που ισχύουν για …Airbus, προβλέπονται και για το drone-παιγνίδι!
Το καταπληκτικό το αφήνω για το τέλος. Κεφάλαιο “Κυρώσεις”: Όπως κάθε νομοθέτημα που σέβεται τον εαυτό του, επαπειλεί κυρώσεις στους απείθαρχους πολίτες ώστε να εμπεδώνεται η νομιμότητα έστω και δια του καταναγκασμού. Πολύ ωραία. Όμως πως θα σεβαστούμε τον Νόμο; Πως δεν θα χαμογελάσουμε πικρά με την αξιοθρήνητη διάταξη του άρθρου 22 του Κανονισμού όπου απειλεί όλες τις κυρώσεις του Κώδικα Αεροπορικού Δικαίου (ΦΕΚ Α250/1988) που ρυθμίζει θέματα Πολιτικής Αεροπορίας και εμπορικών αεροσκαφών (Άρθρο 153 παρ. 1) με πρόστιμα από 500 ως 250.000 ευρώ, στα κεφάλια των αδίστακτων παρανόμων με την επιφύλαξη και ποινικής δίωξης; H αν θέλετε, των ανθρώπων που έτυχε να έχουν μονάχα ένα drone-παιγνιδάκι των 200 ευρώ.