Συνήθως κάνουμε λήψεις πορτραίτων με ελεγχόμενο φωτισμό. Μερικές φορές όμως πάμε “κόντρα” στους κανόνες. Κάνουμε την ανατροπή και πειραματιζόμαστε. Τοποθετώντας το θέμα μας με τη φωτιστική πηγή πίσω σε εξωτερικό χώρο ή σε ένα φωτεινό παράθυρο, προσθέτουμε το στοιχείο του “δράματος” και της διαφορετικότητας, με ξεχωριστό ύφος και χαρακτήρα στο φωτισμό μας, με υψηλή καλλιτεχνική αξία.
Φωτογραφίες: Βασίλης Γεραβέλης
Το κόντρα φως αναφέρεται είτε σε φωτεινή πηγή που περιέχεται στο κάδρο είτε σε μια διαφορά φωτεινότητας ανάμεσα στο κεντρικό μας αντικείμενο (στο προκείμενο το άτομο που ποζάρει για πορτραίτο) και το φόντο. Κατά κανόνα αυτό θεωρείται μειονέκτημα, εμείς όμως μπορούμε να το αξιοποιήσουμε προς όφελός μας. Μια τέτοια διάταξη δημιουργεί σιλουέτα αν εκθέσουμε σωστά αναφορικά με το φόντο ή καμμένα highlights στο φόντο αν επιμείνουμε να εκθέσουμε σωστά για τον άνθρωπο. Επίσης παρόμοιο στήσιμο για πορτραίτο μας διευκολύνει να δημιουργήσουμε εφέ bokeh με ωραία ανεστίαστα σημεία στα highlights, να κάνουμε το εφέ halo στο περίγραμμα των μαλλιών και να τονίσουμε τα περιγράμματα.
ΘΑΜΒΩΣΗ
Στρέφοντας το φακό μας προς έντονο φως τον δοκιμάζουμε στο έπακρο όσον αφορά τη συμπεριφορά σε φαινόμενα θάμβωσης και φαντασματωδών ειδώλων (flare & ghosting) με ευδιάκριτη μείωση της ευκρίνειας και ψευδοείδωλα των φωτιστικών πηγών. Όσο καλύτερος είναι ο φακός τόσο βελτιωμένη είναι η απόδοσή του στο κόντρα φως. Κατά κανόνα οι ακριβότεροι φακοί έχουν πολύ καλυτερες πολλαπλές επιστρώσεις που διορθώνουν αυτά τα προβλήματα. Σα γενική συμβουλή, αν είναι δυνατόν προτιμάμε τους εξειδικευμένους φακούς πορτραίτου (85mm) και τους τηλεφακούς με μεγάλη φωτεινότητα (μέγιστο διάφραγμα f/2, f/2,8) που έχουν καλύτερες επιδόσεις και στο κόντρα φως.
Γιατί θα χρησιμοποιήσουμε κόντρα φως στο πορτραίτο;
• Γράφει η σιλουέτα του θέματος με τρόπο που κάνει ξεκάθαρες τις φόρμες.
• Αν το πρόσωπο βγαίνει πολύ υποφωτισμένο και σκούρο (και δεν είναι αυτός ο σκοπός μας), “γεμίζουμε” στρέφοντας κατάλληλα ένα ανακλαστήρα ή πυροδοτώντας ένα φλασάκι βοηθητικά, για fill in.
• Όταν πρόκειται για εξωτερικό χώρο με φύση, λειτουργούν θετικά για τη λήψη μας, τα λαμπερά φύλλα με κόντρα φως σαν φόντο για το θέμα. Οι σκληρές και ξεκάθαρες σκιές που μπορεί να δημιουργούν τα κλαριά, φύλλα κλπ. ενθέτουν πλούσια το παρασκήνιο με χρώμα.
• Δημιουργείται ένταση στις υφές. Είτε ρούχο, είτε επιδερμίδα, φύλλα, μέταλλα, όλα αποκτούν την αίσθηση του τρισδιάστατου.
ΠΩΣ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΘΑΜΒΩΣΗ
Στο διάγραμμα οι κόκκινες γραμμές αντιστοιχούν σε φωτεινές δέσμες με κανονική ένταση και οι μπλε με μεγάλη ένταση (φωτεινότητα). Παρατηρούμε ότι ενώ η κανονική δέσμη εστιάζει στο προβλεπόμενο σημείο, η πολύ ισχυρή διαχέεται “ανώμαλα” και σκεδάζεται σε διάφορα σημεία. Αυτό καταλήγει ή σε θόλωση του ειδώλου ή σε ψευδοείδωλα.
TIP
• Προκειμένου να τσεκάρουμε την συμπεριφορά του φακού στο κόντρα φως, βλέπουμε το είδωλο από το προσοφθάλμιο καδράροντας και με κόντρα φως και στρέφοντας το φακό σε μια περιοχή με ομαλή κατανομή φωτισμού. Παρατηρούμε τη διαφορά και αν είναι μεγάλη τότε ο φακός μας δεν τα πάει και πολύ καλά σε αυτό τον τομέα.
Αναδημοσίευση από το Αναδημοσίευση από το ΦΩΤΟγράφος Νο 283