Συνήθως στη φωτογραφία ευχόμαστε να έχουμε αρκετό φως, ώστε να μπορούμε να χρησιμοποιούμε ρύθμιση ευαισθησίας σε μικρό αριθμό ISO για καλύτερη ποιότητα, να έχουμε περιθώριο επιλογής κλειστών διαφραγμάτων για max βάθος πεδίου κλπ. Μερικές φορές όμως τα πράγματα γυρνούν ανάποδα.
Του Π. Καλδή
Ας υποθέσουμε ότι πρέπει να φωτογραφίσουμε με ανοιχτό διάφραγμα π.χ. f/1,4 για να ξεφοντάρουμε ή μας χρειάζεται αργή ταχύτητα κλείστρου για θολώσουμε την κίνηση. Και όλα αυτά με το άφθονο ημερήσιο φως του καταμεσήμερου, μια αίθρια ασυννέφιαστη μέρα. Δηλ. να θέλουμε ….λιγότερο φως. Εδώ μια είναι η απλούστερη λύση: φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας που μειώνουν τη φωτοδιαπερατότητα του φακού δηλ. αφήνουν να περάσει αρκετά ως πολύ λιγότερο φως προς τον αισθητήρα.
Στα φίλτρα ND διακρίνονται σε απλά και μεταβλητά. Τα πρώτα έχουν συγκεκριμένη φωτο(α)διαπερατότητα που εκφράζεται σε διαβαθμίσεις ND2, ND4, ND8, ND16, ND 32, ΝD64 (ή σε άλλη κατηγοριοποίηση ΝD 0,3, ND 0,6, ND 0,9, ND 1,2, ND 1,5 , ND 1,8 κ.ο.κ. όπου κάθε “βήμα” απέχει ένα stop από το προηγούμενο φίλτρο – άρα το ND8 (ND 0,9)“κόβει” 3 stop φωτισμού. Tα μεταβλητά όπως προδίδει η ονομασία τους, έχουν συνεχή διαβάθμιση της ποσότητας του φωτός που αφήνουν να διέλθει.
Τα μονής διαβάθμισης ND είναι απλά φιμέ κρύσταλλα. Επειδή όμως ποτέ δεν ξέρουμε πόση μείωση φωτισμού θα χρειαστεί ανάλογα με τις φωτιστικές συνθήκες, ως φωτογράφοι χρειαζόμαστε μια σειρά τέτοιων φίλτρων. Αν τώρα αναλογιστούμε ότι έχουμε φακούς με διαφορετικές διαμέτρους υποδοχής φίλτρων τότε τα πράγματα γίνονται περίπλοκα και …αντιοικονομικά.
Στο πρόβλημα αυτό την απάντηση δίνουν τα Variable (μεταβλητά) ND δηλ. αυτά που η πυκνότητα (και άρα η φωτοδιαπερατότητα) αλλάζει με την περιστροφή ενός ομόκεντρου δακτυλιδιού και σκουραίνουν συνεχώς. Είναι λοιπόν πολύ πιο εργονομικά εφόσον απαλλάσσουν το φωτογράφο από την πολυπλοκότητα να κουβαλάει στην τσάντα ένα σωρό ND σε διαφορετικές διαβαθμίσεις και εύχρηστα αφού δεν χρειάζεται να αλλάζει συνεχώς φίλτρα. Η αρχή λειτουργίας τους στηρίζεται στο φαινόμενο της πόλωσης του φωτός με δύο στρώματα πολωτικού υλικού όπου το ένα (εσωτερικό) βλέπει προς τον αισθητήρα και το δεύτερο (εξωτερκό) περιστρέφεται οδηγούμενο από το αντίστοιχο δακτυλίδι. Το εσωτερικό στρώμα μειώνει το φωτισμό σε ένα επίπεδο ενώ το εξωτερικό επίπεδο είναι αυτό που δίνει την παραμετροποίηση εφόσον έχει ευχέρεια κινήσεων. Μόλις το εξωτερικό πολωτικό βρεθεί σε γωνία 90ο φθάνει η αδιαφάνεια στο μέγιστο βαθμό. ( Εικόνα. Ένα μοναδικό Variable ND αντικαθιστά πολλά μεμονωμένα ND φίλτρα)
TIP
• Προτιμάμε Variable ND από επώνυμους κατασκευαστές εφόσον φίλτρο κακής ποιότητας υποβαθμίζει άμεσα την ποιότητα εικόνας.
Αναδημοσίευση από το Αναδημοσίευση από το ΦΩΤΟγράφος Νο 281
.jpg)
