Η πανοραμική φωτογραφία είναι μια κατεξοχήν εντυπωσιακή περίπτωση. Επιτρέποντας στο φορμά να «απλωθεί» οριζόντια, ο φωτογράφος μπορεί να καταγράψει φαντασμαγορικά τοπία, αφήνοντας εκτός κάδρου τον «ενοχλητικό» άδειο ουρανό. Η μεγάλη δυσκολία της πανοραμικής φωτογραφίας ήταν πάντα το υψηλό κόστος του σχετικού εξοπλισμού. Υπάρχουν όμως και πολύ φθηνές λύσεις, όπως η Horizon 202, μια πανοραμική μηχανή με ιδιαίτερη υλοποίηση και καταγωγή από τη μακρινή Ρωσία.
Οι πανοραμικές μηχανές στο 35mm φορμά κοστίζουν σημαντικά περισσότερο από τις αντίστοιχες «απλές» φωτογραφικές μηχανές. Αυτό συμβαίνει διότι η σχεδίασή τους προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ δύο φορμά, του 35mm και του μεσαίου. Το πρώτο φορμά δίνει ευκολία και μικρό μέγεθος, αλλά το δεύτερο διαθέτει τον απαραίτητο κύκλο κάλυψης για να μπορέσει ένας φακός να καταγράψει κάδρο δυο φορές μεγαλύτερο από το 35mm. Στην πραγματικότητα, οι κλασσικές υλοποιήσεις μιας πανοραμικής μηχανής, όπως για παράδειγμα η Hasselblad XPAN, έχουν φακούς σχεδιασμένους για μεσαίο φορμά πάνω σε ένα πανοραμικό 35mm σώμα. Η Horizon 202 ακολουθεί ένα διαφορετικό μονοπάτι, χρησιμοποιώντας τη τεχνική του περιστρεφόμενου φακού.
Σχεδίαση και λειτουργίες
Η βασική της σχεδίαση είναι πολύ απλή: ένας 28mm φακός πάνω σε ένα περιστρεφόμενο πυργίσκο, ο οποίος λειτουργεί μηχανικά, χωρίς ανάγκη για μπαταρία. Όπως γίνεται κατανοητό, η Horizon 202 δεν έχει ούτε φωτόμετρο ούτε καμία άλλη ηλεκτρονική διευκόλυνση. Καθώς ο χρήστης οπλίζει το επόμενο καρέ, τα γρανάζια ετοιμάζονται για την επόμενη λήψη και ο πυργίσκος γυρίζει στην αρχική του θέση. Με το κουμπί απελευθέρωσης κλείστρου, ο φακός εκτελεί γρήγορη πορεία, καταγράφοντας την εικόνα από αριστερά προς τα δεξιά. Η εστίαση είναι προ-επιλεγμένη στο άπειρο, και ο χρήστης μπορεί να αλλάξει το βάθος πεδίου κλείνοντας το διάφραγμα (από το f/2.8 μέχρι το f/16). Για τις ταχύτητες υπάρχουν δύο σκάλες, οι «αργές» (1/2sec, 1/4sec, 1/8sec) και οι «γρήγορες» (1/60sec, 1/125sec, 1/250sec). Ο χρήστης επιλέγει αν θα χρησιμοποιήσει την αργή ή τη γρήγορη σκάλα, και ανάλογα η μηχανή κάνει αργή ή γρήγορη περιστροφή. Αντίστοιχα, ο χρήστης επιλέγει την ταχύτητα που θα χρησιμοποιήσει, και η μηχανή αλλάζει το άνοιγμα της εσωτερικής οπής που βρίσκεται πίσω από το φακό. Το σκόπευτρο είναι εξωτερικό, ενώ περιλαμβάνει και ένα αλφάδι. Η διαδικασία φορτώματος φιλμ είναι λίγο περίπλοκη, αφού χρειάζεται να περάσει από μια πολύ συγκεκριμένη διαδρομή για να ακουμπήσει τέλεια στο κυρτό εσωτερικό της μηχανής.
Προσοχή στη φωτοστεγανότητα
Το μόνο σημαντικό πρόβλημα της Horizon 202 είναι ότι oι λαστιχένιες τσιμούχες για τη φωτοστεγανότητα που υπάρχουν γύρω από τον πυργίσκο χαλάνε με τον καιρό, και αφήνουν χαραμάδες φωτός να περνάνε στο φιλμ. Έτσι, επιβάλλεται ένα προσεκτικό service από καλό τεχνίτη κάθε λίγα χρόνια. Το «εφέ» γίνεται εμφανές μόνο σε περιπτώσεις ηλιοφάνειας, και όταν η μηχανή κοιτάει απευθείας τον ήλιο. Παρ’όλα αυτά, καλό θα ήταν να δοκιμάσετε τη καινούρια σας Horizon 202 αμέσως μόλις την πάρετε, για να είστε σίγουροι ότι δεν χρειάζεται service.
Στην πράξη
Στο άκουσμα της ανωτέρω περιγραφής, ο καθένας θα μπορούσε να γελάσει, ενώ σίγουρα θα γελάσει ακόμα παραπάνω την πρώτη φορά που θα δει τον φακό να περιστρέφεται καθώς τραβάει μια φωτογραφία. Η αλήθεια όμως είναι ότι η Horizon 202 μπορεί να δημιουργήσει εκπληκτικές εικόνες, με εξαιρετική άνεση και κυρίως με μηδαμινό κόστος, αφού στο eBay κυκλοφορεί με λιγότερα από 200 ευρώ. Ένα 36άρι φιλμ χωράει 20-21 καρέ διαστάσεων 24x58mm, που καταγράφονται με εξαιρετική ευκρίνεια από τον αναπάντεχα οξύ φακό. Η μηχανή συνοδεύεται από μια μικρή προέκταση που μοιάζει με όρθιο grip, η οποία είναι απολύτως απαραίτητη άμα δε σκοπεύεις να συμπεριλάβεις τα δάχτυλά σου στις φωτογραφίες. Συνήθως περιλαμβάνεται και μια σειρά από φίλτρα για τον φακό (πράσινο, κίτρινο/κόκκινο και ND), που χρησιμεύουν περισσότερο για τις στιγμές που το φως της σκηνής είναι περισσότερο από το μέγιστο 1/250sec & f/16 που μπορεί να φτάσει η μηχανή. Στην πραγματικότητα, όμως, το μόνο που χρειάζεται κάποιος είναι μια ωραία σκηνή σε ανοιχτό χώρο και ένα 400άρι φιλμ. Η Horizon 202 θα φροντίσει για το εντυπωσιακό κάδρο, και το 400άρι φιλμ έχει αρκετό δυναμικό εύρος για να αντέξει και την υπερέκθεση αλλά και την υποέκθεση.
Ο περιστροφικός μηχανισμός της Horizon 202 παραμορφώνει υπερβολικά τις οριζόντιες γραμμές, ειδικότερα όσο πηγαίνουμε προς τα άκρα της εικόνας. Έτσι, το σωστό «αλφάδιασμα» της μηχανής είναι πολύ σημαντικό σε λήψεις που περιέχουν τον ορίζοντα, για να μη βγει… καμπυλωτός. Σε σκηνές όπου δεν υπάρχουν ξεκάθαρες οριζόντιες γραμμές, η συγκεκριμένη παραμόρφωση δε γίνεται αντιληπτή.
Ηorizon vs. XPAN
Μεταξύ σοβαρού και αστείου, η κυλινδρική παραμόρφωση του περιστροφικού πυργίσκου είναι πρακτικά η σημαντικότερη διαφορά που έχει αυτή η οικονομική ρωσίδα σε σύγκριση με τη σουηδέζα ξαδερφούλα της, τη Hasselblad XPAN. Αν κάποιος ενδιαφέρεται να φωτογραφίσει τοπία, με κλειστό διάφραγμα, εστίαση στο άπειρο και εξωτερική φωτομέτρηση, η Horizon 202 μπορεί να του λύσει τα χέρια χωρίς να τινάξει τη μπάνκα στον αέρα. Σε σύγκριση με τη Horizon 202, που μπορεί να βρεθεί με λιγότερο από 200 ευρώ στη μεταχειρισμένη αγορά, ο 30mm/f5.6 φακός για τη Hasselblad XPAN συνήθως ξεπερνάει τα 2000 ευρώ, και φυσικά για να τον χρησιμοποιήσεις πρέπει έχεις …και την XPAΝ. 
.jpg)
