Όσο πλησιάζει η καταληκτική προθεσμία για την υποβολή των συμμετοχών στο μεγάλο διαγωνισμό Click στην Φύση, τόσο αυξάνεται το ενδιαφέρον και τόσο περισσότεροι σπεύδουν να πάρουν μέρος διεκδικώντας τα σημαντικά έπαθλα. Ανάμεσα στις κατηγορίες του διαγωνισμού, “O Άνθρωπος και Φυσικό Περιβάλλον” κατέχει κεντρική θέση για το οικολογικό μήνυμα της αρμονικής συνύπαρξης και της προώθησης της ιδέας της αειφόρου ανάπτυξης μέσα από βιώσιμες παραγωγικές δραστηριότητες όπως γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία κλπ.
Φωτ. άνοιγμα: Ζήσης Ζηκούλης
To περιβαλλοντικό πορτραίτο αποτελεί πρόκληση ως προς τη σύνθεση εφόσον ο φωτογράφος καλείται να ερμηνεύσει το συσχετισμό ανάμεσα στον άνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον με δημιουργικότητα, ευρηματικότητα και πρωτοτυπία. Να αναδείξει εξίσου το ανθρώπινο στοιχείο αλλά και τον περιβάλλοντα ζωντανό χώρο με τη χλωρίδα και την πανίδα.
Το κυριότερο είναι να αφηγείται μια ιστορία μέσα σε ένα καρέ υπονοώντας τη δράση του ανθρώπινου στοιχείου στο συγκεκριμένο περιβάλλον, πως επιδρά, με τι ασχολείται, ποιο είναι το αντικείμενο της επίδρασης κλπ.
Φωτ.: Βέφα Νεστραμιώτη. Διακρίθηκε στην 2η διοργάνωση του διαγωνισμού
Απεικονίζοντας π.χ. μια βάρκα στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου υπονοείται ότι ο ψαράς είναι αυτός που και αποκομίζει κάποια οφέλη από το οικοσύστημα της περιοχής, ασχολούμενος με το ψάρεμα του κέφαλου για την παραγωγή του αυ γοτάραχου, ενός προϊόντος εμβληματικού για την περιοχή ενώ ταυτόχρονα με την συμβιωτική του σχέση προστατεύει το περιβάλλον ενεργά. Δηλ. όσοι ζουν, βιοπορίζονται και εξαρτώνται για την επιβίωση από ένα οικοσύστημα έχουν όλους τους λόγους να το διαφυλάσσουν από κάθε κίνδυνο και υποβάθμιση. Από φυσικές καταστροφές, πυρκαγιές, μόλυνση, βλεπτικές επιδράσεις άλλων παραγόντων. Το ίδιο με τους ψαράδες του Μεσολογγίου δρουν και ενεργούν οι βοσκοί βουβαλιών στο Νέστο, οι υλοτόμοι στα δάση της Πίνδου, οι μελισσοκόμοι της Χαλκιδικής, ακόμη και κάποιοι ιδιοκτήτες καταλυμάτων κοντά σε περιοχές Νatura που υποδέχονται τους περιηγητές και φυσιολάτρες και πολλοί άλλοι που δεν μπορούμε να κατονομάσουμε ένα-ένα σε αυτό το σημείωμα.
Φωτ.: Ανδρέας Καλαβρουζιώτης. Διακρίθηκε στην 2η διοργάνωση του διαγωνισμού
Tips
• Αφηγηθείτε μια ιστορία με ανθρώπους και το φυσικό περιβάλλον
• Επικεντρωθείτε στο ανέγγιχτο από παρεμβολές ξένων στοιχείων περιβάλλον π.χ. να μην φαίνονται ηλεκτρικά καλώδια, μεγάλοι ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι, οχήματα κλπ.
• Υπονοείστε με κάθε τρόπο τη σχέση ανθρώπου και περιβάλλοντος δηλ. εντάξτε ανθρώπους που έχουν μια βιωματική σύνδεση.Φωτ.: Βασίλειος Πρόκος. Διακρίθηκε στην 2η διοργάνωση του διαγωνισμού
• Δώστε ατμοσφαιρικότητα και τοπικό χρώμα στη σύνθεση. Νωρίς το πρωί ή το απόβραδο, με καταχνιά ή βροχή και γενικά όποιο δραματικό στοιχείο υπογραμμίζει και προσδίδει ύφος.
• Κάντε παραπομπές σε επαγγέλματα που έχουν σχέση με την ενεργή προστασία του περιβάλλοντος μέσα από γεωργικές, κτηνοτροφικές, μελισσοκομικές, αλιευτικές κλπ. δραστηριότητες.
• Εξετάστε ποια επαγγέλματα αναπτύσσονται μέσα στα οικοσυστήματα και καταγράψτε στιγμές από τη δραστηριοποίηση όσων τα ασκούν.
• Αφιερώστε χρόνο. Η πρώτη επίσκεψη σε ένα οικοσύστημα από τα πολλά που εκτείνονται στις περιοχές Natura 2000 της Ελλάδας, θα είναι κατατοπιστική. Τις επόμενες φορές θα έχετε την αναγκαία εξοικείωση να δείτε πέρα από το προφανές, να συζητήσετε με ντόπιους και να κάνετε πετυχημένα καρέ.
Φωτ.: Χρήστος Πανταζής. Διακρίθηκε στην 2η διοργάνωση του διαγωνισμού
Με σεβασμό στους ανθρώπους
Όταν φωτογραφίζουμε στη φύση, εκτός από τη δεοντολογία που διέπει κάθε μας κίνηση και επιβάλλει την ελάχιστη δυνατή όχληση προς το περιβάλλον και τους έμβιους οργανισμούς που ζουν σε αυτό, επιβάλλεται να είμαστε προσεκτικοί και με τους ανθρώπους που συναντάμε. Ιδιαίτερα όταν σκοπεύουμε να τους εντάξουμε σε φωτογραφικές μας λήψεις όπως αυτές για το διαγωνισμό. Με δεδομένη την νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα βάσει της Ευρωπαϊκής Οδηγίας GDPR 679/2016 και των διατάξεων περί προστασίας της προσωπικότητας, επιβάλλεται να ζητάμε την άδεια του εικονιζόμενου προσώπου όταν αυτό μπορεί να αναγνωριστεί και ταυτοποιηθεί μέσω της φωτογραφίας. Αυτό βέβαια σε κοντινά πλάνα ενώ δεν είναι αναγκαίο σε μακρινές λήψεις όταν τα χαρακτηριστικκά των εικονιζόμενων ατόμων δεν είναι ευδιάκριτα και δεν μπορούν να αναγνωριστούν.
Για να είμαστε αποτελεσματικοί, πλησιάζουμε τον άνθρωπο ή τους ανθρώπους που έχουμε σκοπό να φωτογραφίσουμε, εξηγούμε με ευγένεια το σκοπό της λήψης καθώς και ότι δραστηριοποιούμαστε με κίνητρο την προστασία του περιβάλλοντος και την ευαισθητοποίηση του κοινού σε οικολογικά θέματα και ζητάμε την άδεια. Σε αρκετές περιπτώσεις λειτουργεί θετικά η υπόσχεση να στείλουμε μια τυπωμένη φωτογραφία από τη λήψη στο άτομο που φωτογραφίσαμε.
Σε περίπτωση άρνησης το δεχόμαστε και πάλι με ευγένεια και κατανόηση. Σε καμία περίπτωση δεν παραβαίνουμε τη θέληση του καθενός. Δεν ξεχνάμε ότι τη στιγμή που φωτογραφίζουμε για το περιβάλλον είμαστε πρεσβευτές του σκοπού στο όνομα του οποίου ενεργούμε και έτσι μας βλέπουν οι τρίτοι.
Φωτ.: Δημήτριος Γιώβης. Διακρίθηκε στην 2η διοργάνωση του διαγωνισμού
Η τεχνική πλευρά
• Απαραίτητος εξοπλισμός για μια εξόρμηση στη φύση (για τον απαιτητικό φωτογράφο) είναι μια καλή mirrorless ή DSLR μηχανή με ένα μεσαίο (φωτεινό κατά προτίμηση) zoom και ένα καλό τηλεφακό τουλάχιστον 300mm.
• To σύστημα σταθεροποίησης με Optical Stabilizer είναι παραπάνω από επιθυμητό εφόσον συχνά καλούμαστε να κάνουμε λήψεις με λιγοστό φως.
• Συνήθως επιλέγουμε προτεραιότητα διαφράγματος (aperture priority) ώστε να απομονώσουμε κεντρικά αντικείμενα από το φόντο (με ανοιχτό διάφραγμα π.χ. f/1,8) ή για αν συμπεριλάβουμε τον περιβάλλοντα χώρο (με κλειστό διάφραγμα π.χ. f/11) .
• Θα προτιμήσουμε λειτουργία προτεραιότητας κλείστρου (shutter priority) αν βασική μας προτεραιότητα είναι να βγουν ακούνητα κάποια πλάνα έχοντας γρήγορη ταχύτητα π.χ. 1/500sec ή 1/1000sec. Σύμμαχός μας σε κάτι τέτοιο είναι βέβαια και η λειτουργία stabilizer είτε εντός φακού είτε επί του αισθητήρα είτε και συνδυαστικά (hybrid optical stabilizer).
Πλεονεκτήματα τηλεφακών στη φωτ. φύσης:
Καταργούν το φυσικό εμπόδιο της απόστασης από το θέμα εκεί που δε μπορούμε να πλησιάσουμε
Μπορούμε να κροπάρουμε σφικτά.
Έχουν μικρό βάθος πεδίου και απομονώνουν εύκολα το θέμα.