Σε πρόσφατη συνέντευξη στο Γαλλικό περιοδικό PHOTO, η κ. Simone Klein, Διευθύντρια του Τομέα Φωτογραφίας του Οίκου Δημοπρασιών Sotheby’s Europe μίλησε με νούμερα και αριθμούς. Ανέφερε συγκεκριμένα ότι ο συνολικός τζίρος στην εταιρεία της από πωλήσεις φωτογραφικών έργων το 2013 ήταν 13.900.000 ευρώ!!!
Πρόκειται για νούμερο – ρεκόρ για τον φωτογραφικό κλάδο και γενικά για την τέχνη της φωτογραφίας. Εάν σε αυτό προσθέσει κανείς και τους τζίρους του οίκου Christie’s και άλλων γκαλερί ανά την υφήλιο, ο κύκλος εργασιών από τις πωλήσεις φωτογραφικών έργων εκτοξεύεται σε δυσθεώρητα ύψη. Και αυτό αλλάζει διεθνώς τις μέχρι τώρα εγκατεστημένες αντιλήψεις για την φωτογραφία ως έργο τέχνης σε σχέση με τις άλλες “ευγενείς” τέχνες, όπως τη ζωγραφική και τη γλυπτική επιφέροντας παράλληλα σημαντικές αλλαγές και στον τρόπο διακίνησής της ως εμπορεύσιμου πλέον αγαθού. Θα μου πείτε ωραία, αυτά τα κάνουν οι κουτόφραγκοι και οι λοιποί Δυτικοί, Ασιάτες, Κινέζοι κλπ.
Εμείς όμως τί κάνουμε;
Στερέψαμε ως χώρα από καλλιτέχνες και δημιουργούς με κοφτερό βλέμμα και άποψη; Αυτά τα χώματα που γέννησαν Παρθενώνες, που έβαλαν την τέχνη μέσω της γλυπτικής σε κάθε σπίτι, σε όλα τα Μουσεία στα πέρατα της γης, αυτή η χώρα που οι ποιητές της πήραν βραβεία Νόμπελ και τόσα άλλα… δεν διαθέτει καλούς φωτογράφους; Αδύνατον να γίνει αποδεκτό κάτι τέτοιο. Δεν προκύπτει ως απόρροια απλής λογικής σκέψης. Άρα τι μπορεί να συμβαίνει; Δυστυχώς η παλιότερη και σύγχρονη Ελληνική φωτογραφική παραγωγή δεν φαίνεται. Δεν προβάλλεται, δεν προωθείται, δεν αναδεικνύεται. Απουσιάζουμε από παντού. Μεμονωμένες προσπάθειες γίνονται και μπορώ να πω ότι είναι αξιόλογες, αλλά σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν.
Για παράδειγμα στη Μεγάλη Διεθνή Έκθεση PARIS PHOTO που οργανώθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στο Παρίσι με την συμμετοχή των μεγαλύτερων γκαλερί και των πλέον δραστήριων φορέων προβολής και διάθεσης φωτογραφικών έργων, η Ελλάδα έλαμψε για άλλη μια φορά διά της απουσίας της. Και όταν λέω Ελλάδα εννοώ ότι δεν υπήρχε καθαρόαιμο ελληνικό περίπτερο με αποκλειστικά Έλληνες φωτογράφους, ή κάτι αντίστοιχο τέλος πάντων. Τί κάνουμε λοιπόν, πώς αντιδρούμε
σ’ αυτή την κατάσταση; Σημαντική μερίδα φωτογράφων πιστεύει ότι για αυτό το κατάντημα φταίει το ελληνικό κράτος που δεν έχει πολιτική για την καλλιτεχνική φωτογραφία, που έχει αφήσει στην τύχη του το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης κλπ. Μία άλλη μερίδα, καθόλου ευκαταφρόνητη, πιστεύει ότι η φωτογραφία είναι κάτι π.χ. σαν το νερό – δηλαδή αγαθό μη εμπορεύσιμο που πρέπει να παράγεται σε άριστη ποιότητα, να διακινείται και να προβάλλεται δωρεάν. Μάλιστα το παράδειγμα του αείμνηστου και πολύ καλού φωτογράφου Κώστα Μπαλάφα που συχνά έλεγε ότι “…εγώ ουδέποτε πούλησα φωτογραφία μου, μόνον τις χάριζα…”, αναφέρεται με βαθύτατη συγκίνηση και θρησκευτική ευλάβεια από αυτούς τους φωτογραφικούς κύκλους. Σε μία δημοκρατική κοινωνία φυσικά ο καθένας μπορεί να έχει τις απόψεις του και αυτές πρέπει να είναι απόλυτα σεβαστές είτε συμφωνεί κανείς είτε διαφωνεί. Όμως για φαντασθείτε εάν κάποια έργα π.χ. του Μπαλάφα έπιαναν 500.000 και 1.000.000 ευρώ, τί θα συνέβαινε; Γιατί
π.χ. Το Μουσείο Μπενάκη στις συμβάσεις παραχώρησης ιστορικών φωτογραφικών συλλογών, δεν κατοχυρώνει δικαίωμα πώλησης -έστω μικρού και αυστηρά αριθμημένου- αριθμού vintage εκτυπώσεων από έργα που φυλακίζει στα αρχεία του; Υπάρχουν αγοραστές εκεί έξω που θα ήθελαν να αναρτήσουν στο σαλόνι τους ένα αυθεντικό έργο π.χ. της Βούλας Παπαϊωάννου. Καλά τα φωτογραφικά λευκώματα αλλά γιατί είμαστε τόσο εχθρικοί στην πώληση π.χ. vintage υπογεγραμμένων εκτυπώσεων από τον δημιουργό τους που και χρήματα θα φέρουν αλλά και θα δώσουν άλλη αίγλη και δύναμη στην Τέχνη της Ελληνικής Φωτογραφίας;
Το www.photo.gr κάνει την αρχή. Είμαστε σίγουροι ότι πολλοί θα το μιμηθούν. Εκτός από απλές εκτυπώσεις φωτογραφιών θα διαθέτει στο διεθνές κοινό και επιλεγμένες αυθεντικές εκτυπώσεις εποχής έργων γνωστών Ελλήνων φωτογράφων.
Πως θα γίνονται όλα αυτά; Θα το μάθετε στις 14 Φεβρουαρίου!