Ο διάλογος συνεχίζεται. Το ζήτημα που θέτει σήμερα ο Αναγνώστης μας δεν επιδέχεται αμφισβήτηση: οι επαγγελματίες φωτογράφοι πρέπει να πείσουν την κοινωνία ότι πραγματικά προσφέρουν κάτι παραπάνω από τους ερασιτέχνες οι οποίοι με όχημα τις τελειοποιημένες και αυτοματοποιημένες φωτογραφικές μηχανές, τους ανταγωνίζονται πολύ σοβαρά…
Δείτε τις δύο πρώτες επιστολές: Εδώ και εδώ. Φωτογραφία ανοίγματος: Μιχάλης Κυρζίδης
Ακολουθεί ολόκληρη η επιστολή.
Διάβασα σήμερα το άρθρο “Η άλωση της φωτογραφίας. Ένα σοβαρό θέμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί” του κ.Τζίμα και προβληματίστηκα επιπροσθέτως επί του… προβληματισμού.
Πως βλέπω τη γενική εικόνα περί φωτογραφίας. Από τη μια έχουμε την εξέλιξη των αυτοματισμών στις μηχανές και την επέλαση της τεχνητής νοημοσύνης. Όλοι οι εξελισσόμενοι μηχανισμοί στα φωτογραφικά εργαλεία (pre- κατά και στο post- production) προσπαθούν να διευκολύνουν τον άνθρωπο και να μεταθέσουν στις «μηχανές» τη δουλειά. Αυτό σημαίνει ότι θα διευκολύνονται όλο και περισσότεροι άνθρωποι στο να εκτελούν τις εργασίες που -μέχρι πρότινος- εκτελούσαν οι εξειδικευμένοι φωτογράφοι.
Από την άλλη έχουμε την «επιβεβαίωση» του φαινομένου της διάχυσης της φωτογραφικής πρακτικής στην ανθρωπότητα: και η «κουτσή Μαρία» (και ο «κουλός Θανάσης») το «παίζουν» φωτογράφοι πλέον, γιατί τους είναι απείρως πιο εύκολο από ότι παλαιότερα. Δηλ. βλέπουμε τους κατασκευαστές του φωτογραφικού εξοπλισμού να επιδιώκουν τη διάχυση της φωτογραφικής πρακτικής και τεχνικής στο ευρύ κοινό μέσω των διευκολύνσεων που παρέχουν. Και, φυσικά, ο κόσμος την αγκαλιάζει αυτή τη διάχυση με περισσή χαρά και προθυμία.
Άρα… ο επαγγελματίας φωτογράφος, πλέον, που μας χρειάζεται; Σε μια κοινωνία όπου όλοι μπορούν να φωτογραφίζουν (καλά ή κακά δεν έχει σημασία, το κριτήριο της ωραίας φωτογραφίας είναι υποκειμενικό), τι παραπάνω μπορεί να προσφέρει ο επαγγελματίας προκειμένου να τον προτιμήσουμε;
Η «Άλωση» του φωτογραφικού επαγγέλματος είναι γεγονός. Και, απ’ ότι δείχνουν τα πράγματα, είναι κι επιθυμητό και προμελετημένο γεγονός. Αλλά και οι επαγγελματίες φωτογράφοι, κάτι έχουν να προσφέρουν και αυτοί. Το ερώτημα είναι: Τι; Το έχουμε ξεχάσει πλέον ή, μάλλον… ξεπεράσει.
Ω, καιροί. Ω, ήθη! Ισχύει και για το φωτογραφικό επάγγελμα.
Πιστεύω ότι θα ενδιέφερε όλο τον επαγγελματικό κλάδο ένας επανακαθορισμός του φωτογραφικού επαγγέλματος, για να προσδιορίσει εκ νέου τη θέση του στη σημερινή κοινωνία των εν δυνάμει απανταχού φωτογράφων. Αυτό τον επανακαθορισμό οι επαγγελματίες πρέπει να τον κοινωνήσουν στο ευρύ κοινό (αφού τον ξεκαθαρίσουν πρώτα, μέσα τους). Πρέπει να εκπαιδεύσουν ξανά την κοινωνία γι’ αυτό το «κάτι παραπάνω» που μπορούν να μας προσφέρουν και για το οποίο αξίζει να πληρωθούν. Θα βρίσκατε ενδιαφέρουσα μια διαδικασία «εκσυγχρονισμού» του φωτογραφικού επαγγέλματος, όχι σε τεχνικό επίπεδο αλλά σε κοινωνικό, μέσα από τις εκδόσεις σας;
Με εκτίμηση,
Σπυρίδων-Θεόδωρος Γερόπουλος
Εραστής της τέχνης (κι ένας από τους «κουτσούς-κουλούς» που φωτογραφίζουν αβέρτα).
Το σχόλιό μας
Είναι γεγονός ότι το φωτογραφικό επάγγελμα σήμερα δεν διαθέτει το “glamour” και τη γοητεία άλλων εποχών. Δεν υπάρχουν πλέον αστέρες με διεθνή απήχηση του επιπέδου ενός Cartier-Bresson, ενός Helmut Newton. Και εντός των συνόρων ενός Ντίνου Διαμαντόπουλου, ενός Γιάννη Μπεχράκη ή ακόμη ενός Κώστα Μπαλάφα κι ενός Σπύρου Μελετζή. Τα ράσα πλέον κάνουν τον παπά ή μάλλον τον… “παπατζή”. Είναι γεγονός επίσης ότι ο κλάδος δυστυχώς βρίσκεται σε κατάσταση άμυνας από τις πολλαπλές επιθέσεις που δέχεται από παντού. Από την επέλαση της ψηφιακής τεχνολογίας, από την οικονομική κρίση, από την κρατική αδιαφορία (δείτε καθυστερήσεις σε φωτογραφίες ταυτοτήτων, σε νομοθετικές ρυθμίσεις για την κατωχύρωση του επαγγέλματος κ.α.). Όπως και να έχει το θέμα βρίσκω εντελώς ανιστόρητη την άποψη ότι δεν μας χρειάζονται πλέον οι επαγγελματίες φωτογράφοι (!!!). Ο κλάδος είχε ξαναζήσει την ίδια κρίση, την ίδια έντονη αμφισβήτηση στα τέλη του 19ου αιώνα την περίοδο του πικτουραλισμού. Όμως για αυτό το θέμα θα μιλήσουμε άλλη φορά.
Τ.Τζίμας